Het Ontruimingsplan: alles over de verplichting en inhoud

Het ontruimingsplan in een notendop

Een ontruimingsplan (evacuatieplan / vluchtplan)  is de basis voor de veiligheid in jouw gebouw. Zie het als een cruciaal onderdeel van jullie bedrijfshulpverlening (BHV) en de algemene veiligheidsstrategie van de organisatie. Dit gedetailleerde document bevat procedures en instructies om iedereen – werknemers, bezoekers of bewoners – snel, gecoördineerd en veilig buiten te krijgen bij een noodsituatie.

Wat is een ontruimingsplan?

Het ontruimingsplan beschrijft heel concreet hoe iedereen het pand gestructureerd moet verlaten in geval van calamiteiten, zoals brand, een bommelding of stroomuitval. Het hoofddoel is simpel: slachtoffers voorkomen en schade beperken. Door duidelijke afspraken te maken, voorkom je paniek en zorg je voor een snelle, efficiënte evacuatie.

Het plan wordt vaak opgesteld volgens de richtlijnen van de NEN 8112 (Nederlandse Norm) en moet te allen tijde actueel zijn. Zorg er ook voor dat iedereen binnen de organisatie weet waar het ligt en wat erin staat!

Wat staat er in het ontruimingsplan?

Hoewel elk plan maatwerk is – want elk gebouw is anders – zijn de volgende elementen onmisbaar voor een goed ontruimingsplan:

1. De basis en alarmering

Organisatiegegevens en gebouwinformatie: Alle belangrijke info over het pand, de organisatie en aanwezige installaties (zoals een brandmeldinstallatie).

Alarmeringsprocedure: Hoe de noodsituatie wordt gemeld (intern en extern) en hoe de aanwezigen worden gewaarschuwd.

2. Rollen en ProceduresTaken en bevoegdheden: Een duidelijke beschrijving van de rollen en verantwoordelijkheden van de BHV'ers, het Hoofd BHV en andere medewerkers tijdens de ontruiming.
Ontruimingsprocedures: Een helder stappenplan voor een gecoördineerde ontruiming, inclusief communicatielijnen en wie de leiding heeft.
Instructies voor specifieke situaties: Denk aan hulp voor minder mobiele personen of instructies bij specifieke risico's in het gebouw.

3. Visualisatie en Onderhoud
Situatie- en ontruimingsplattegronden: Duidelijke tekeningen waarop de vluchtroutes, nooduitgangen, blusmiddelen, EHBO-posten en de verzamelplaats(en) zijn aangegeven.
Logboek: Een overzicht om de BHV-organisatie, gevolgde trainingen en eventuele aanpassingen bij te houden.

Tip: Zorg dat je het ontruimingsplan regelmatig (minimaal één keer per jaar) oefent. Dit test of alles werkt en zorgt dat iedereen echt weet wat hij of zij moet doen!

Is een ontruimingsplan verplicht?

De verplichting voor een ontruimingsplan hangt in Nederland vooral af van de aanwezigheid van een brandmeldinstallatie (BMI) in jouw gebouw:

Ja, verplicht: Als jouw gebouw op basis van het Besuit bouwwerken leefomgeving een wettelijk verplichte brandmeldinstallatie moet hebben, dan moet je ook een ontruimingsplan opstellen conform de NEN 8112. Dit geldt vaak voor grotere kantoorpanden (boven 500 m²) of gebouwen met meer dan één verdieping.

Nee, niet verplicht (maar super slim): Zelfs als een ontruimingsplan wettelijk niet direct vereist is, ben jij als werkgever op basis van de Arbowet altijd verantwoordelijk voor de veiligheid van je werknemers. Een goed plan is dan de beste manier om die veiligheid te garanderen. Zonder procedures is de kans op chaos groot, en dat brengt levens in gevaar.